Varşova Gettosu!

Tam 70 yıl oldu. Polonya’nın başkenti, Varşova’da bir Getto da bulunan Yahudilerin, Nazi Almanya'sının saldırılarına karşı ayaklanmanın yıl dönümüdür.

19 Nisan 1943 günü Nazi zulmüne karşı ayaklanan Yahudiler, büyük bir kıyıma uğramışlardır. Tarihe Varşova Getto ayaklanması olarak geçen, Yahudi ayaklanması, 70 yıl geçmesine rağmen hala tazeliğini korumaktadır.  Ayaklanma 19 Nisan da başlayıp, 16 Mayıs 1943 kadar devam etmiştir.

Nazi Almanya’sının uyguladığı, Yahudileri Almanya ve Nazi denetimindeki topraklardan, ‘arındırma’ olarak adlandırılan girişim, aslında katliamların önünü açmaktaydı.

Nazi Almanya’sı Yahudilere karşı başlattıkları, ‘cadı’ avında, her tür yöntemi demekteydiler. Yahudiler, kendilerini korumak için ilk planda Almanya dışında oluşturdukları Gettolarda bir araya toplanıyorlardı.

Getto'da yaşamak gerçekten başlı başına bir işkenceydi. Nazilerin hışmından kurtulmak ve katliama maruz kalmamak için Getto yaşamına razıydılar.

Naziler Gettolarda, yaşamakta olan Yahudileri, tecrit ve teşhir etmekteydiler. Yahudilere yönelik olarak, Gettolarda yaşadıkları için itibarsızlaştırma girişimlerinde bulunuyorlardı. Daha sonra ise, kamplara gönderilerek, katliamlarını gerçekleştiriyorlardı.

Bu nedenle Polonya’nın başkenti Varşova yakınlarında oluşturulan, Yahudilerin kendilerinin korumaya yönelik Gettolarda yaşamaları, Nazilerin Yahudilere karşı katliam gerekçesi olarak görülmekteydi.

Gaz odalarında katliamların yaşandığını, gaz odalarına gitmek istemeyenlerin, bir yöntemle kurtulup kaçanların, Varşova Gettosuna gelmesi ile Yahudilerin katliamı öğrenilir. Direniş örgütü olan, ZOB tarafından öğrenilmesi üzerine, direniş komiteleri oluşturulur.

‘’1942 yazında yaklaşık 300.000 Yahudi Varşova’dan Treblinka’ya sürüldü. Ölüm merkezinde toplu katliamlar olduğu haberi Varşova gettosuna sızdığında, hayatta kalan ve çoğu gençlerden oluşan bir grup, Z.O.B. (Lehçe Yahudi Muharebe Örgütü anlamına gelen Zydowska Organizacja Bojowa) adında bir örgüt oluşturdu. 23 yaşındaki Mordecai Anielewicz liderliğindeki Z.O.B., Yahudileri tren vagonlarına gitmeye karşı direnişe çağıran bir bildiri yayınladı. Ocak 1943’te, Varşova gettosundaki savaşçılar, gettodan sürmek üzere yeni bir grup toplamaya çalışan Alman birliklerine ateş açtı. Savaşçılar gettoya kaçak olarak sokulmuş az miktardaki silahı kullanıyordu. Birkaç gün sonra birlikler geri çekildi. Bu küçük zafer getto savaşçılarına gelecekteki direniş için hazırlanma gücü verdi.

19 Nisan 1943’te, Alman birlikleri ve polisi hayatta kalan sakinleri sürmek üzere gettoya girdikten sonra Varşova gettosu ayaklanması başladı. Yedi yüz elli savaşçı ağır silahlı ve iyi eğitimli Almanlara karşı savaştı. Getto savaşçıları yaklaşık bir ay kadar dayanabildi. Ancak 16 Mayıs 1943’te isyan sona erdi. Almanlar direnişi yavaşça kırmışlardı. Yakalanan 56.000 Yahudiden yaklaşık 7.000’i vuruldu, geri kalanı ise kamplara gönderildi.’’

Varşova Gettosunda Nazilerin kendilerini almaya ve gaz odalarına gönderilmesine karşı direniş örgütlenir.

Hitlerin 20 Nisan doğum gününü kutlaması gerekçe gösterilerek, Varşova Gettosuna bir saldırı düzenlenir.

Varşova Gettosu direnişi 19 Nisan’dan, 16 Mayıs’a kadar sürmüştür. Çok yoğun çatışmaların yaşadığı bilinmektedir. Yahudi’lerin direniş örgütü, ZOB un, silahlarının bitmesi sonucunda, direniş kanla bastırılmıştır.

Varşova Gettosunda, Naziler tarafından katliam uğrayan, savunmasız ama ellerindeki olanaklarla direnen Yahudi cemaatine mensup insanları anıyoruz.

Bu katliamın sorumlusu ve birçok katliamın sorumluluğunu taşıyan Nazileri nefretle kınıyoruz!

Nazilerin 2. Dünya savaşı boyunca, Yahudilere, insanlığa karşı işledikleri tüm suçlardan dolayı lanetliyoruz.