Almanya’da bir yıldır süren korona salgını özellikle küçük işletmeleri vurdu, çok sayıda iflas var. Almanya’da bu işletmelerin devlet tarafından desteklenmesi Türkiye ile karşılaştırılamayacak kadar iyi olmakla birlikte özellikle bu kesimde ciddi sıkıntı bulunuyor. Bu sıkıntı bir bölüm Türkiyeli işletme sahibi tarafından daha da ağır yaşanıyor ve bunlar arada bir Hürriyet gazetesine demeç verip durumlarının ne kadar zor olduğunu, devlet desteğinin yetersiz kaldığını anlatıyorlar.
Durum zor, burası açık ama bazıları için neden daha zor, açıklanması gerekir.
Almanya’da küçük firmalara destekte cironun gerilemesi esas alınıyor. Korona salgını döneminde diyelim üç aydaki cironun, korona öncesi dönemdeki aynı aylardaki ciroya göre ne kadar gerilediği isteniyor ve işletmenin sabit giderlerinin –sağlık sigortası harcaması dahil- önemli bir bölümü devlet tarafından karşılanıyor. Bu karşılama karşılıksızdır yani Türkiye’deki gibi sonradan geri alınmak üzere kredi verilmiyor. Tek şart, devletten alınan bu desteğin o yılın vergi denkleştirmesinde gelir olarak gösterilmesidir.
Ciro diyelim ki yüzde 80 gerilemişse, sabit giderler de bu oranda karşılanıyor. Bu konuda değişik hesaplamalar bulunuyor, ayrıntıya girmiyorum.
Bir bölüm Türkiyeli küçük işletme sahibi burada ciddi sıkıntıyla karşılaşıyor. Korona öncesi dönemdeki ciro az gösterildiği için, bu konudaki gerileme de olduğundan az görünüyor. Diyelim ciro yüzde 80 gerilemiş ama önceki yıl ciro az gösterildiği için mesela yüzde 50 gerilemiş gibi görünüyor ve devlet desteği de buna uygun olarak az oluyor.
Hürriyet gazetesine sızlanan küçük işletme sahiplerinin durumlarının büyük oranda böyle olduğunu tahmin ediyorum. Herkesin aldığı desteği onlar neden alamasın? Korona öncesi yıl cironuzu olduğundan az göstermişseniz, daha az destek alıyorsunuz.
Herkesin durumu zor, bazılarınınki daha da zor ama kendi düşenin ağlamaması gerekiyor.
Almanya’da her yeni kısıtlama açıklandığında, nasıl ve ne oranda devlet desteği sağlanacağı da açıklanıyor.
Türkiye’deki küçük işletmeci ise ne kadar şikayet etse haklıdır çünkü orada karşılıksız devlet desteği bulunmuyor. Devlet verdiğini geri istiyor ve ödeyemeyenin de malına haciz koyuyor.