Almanya'nın Hamburg kentinde yaşayan, grafik tasarımcı A.Aslı Filiz'le 'Bingöl haber'in yaptığı bir söyleşiye yer veriyoruz.
“Bir Kürt olarak kendi yaşadığın toprakların kültürünü anlatmak”
A.Aslı Filiz, Bingöl’ün Karlıova ilçesine dünyaya geldi. 1990’larda Türk devletinin Kürdistan’da yürüttüğü çatışmalardan dolayı bazı travmalar yaşamış olsa da keyifli bir çocukluk geçirmiş ve 7 yaşından sonra babasının siyasi ve politik kimliğinden dolayı Ailesi ile birlikte 1992’de İstanbul’a göç etmek zorunda kalmış ve Ailesinin bu göçü 2002’de Hamburg’da son bulmuş.
‘’Çocukluk yıllarında Sanat’’
Filiz, çocukluk yıllarından beri resim ve grafiğe hep ilgili olmuş, İstanbul’a gelmesi ile tasarıma olan ilgisi daha da artmış. Orta öğrenimi ve Liseyi bitirdikten sonra kararını verir ve Beykent Üniversitesinde grafik tasarım okur. ilk deneyimi 2002 yılında Yeniden Özgür Gündem gazetesinde çalışmak olur. Filiz 17 yıldır grafik tasarım ile uğraşmaktadır. Bu anlamda çeşitli grafik çalışmaları yapmış. Birçok sanatçı ile çalışmış (Metin Kemal Kahraman, Ciwan Haco, Fuat Saka, Kazım Öz, Serhat Ertuna, Mızgın Müjde Arslan) ve çeşitli firmalar ile Home Ofis biçiminde freelance olarak çalışmaya devam etmiş. Ayrıca Hamburg’da ağırlıklı olarak Kürt müziğine yer veren ‘Red Music’ digital müzik plak şirketinin grafik tasarım işlerini yapmakta ve bu sebepten burada da güzel deneyimler edindiğini de belirtti.
‘’Grafik alanında daha iyiye ulaşmak’’
Grafik alanında daha iyiye ulaşmak için Hamburg Güzel Sanatlar Fakültesi'nde (HFBK) grafik tasarım öğrencisi olarak okumaktadır. Şu an Oğlu Ronî ile Almanya’nın Hamburg şehrinde yaşamaktadır.
Devamını kendisinden dinliyoruz;
A.Aslı Filiz; Hamburg’daki grafik tasarım serüvenim Oğlum Ronî ile birlikte Hamburg’a ailemin yanına yerleşmekle başladı, Burada yaşamak ilk başlarda kolay olmadı çünkü yeni bir dile ve yeni bir yaşama ayak uydurmam gerekiyordu. Yeni iş ilişkileri ve yeni çevre edinmek kolay değildi bu sebepten ilk iki yıl zorlu geçti benim için. İstanbul’da geçirdiğim 22 yılın sonunda çeşitli sebeplerden dolayı 2014’ün 20 Eylül’ünde tasarım işlerimi freelance olarak İstanbul ve Hamburg arasında sürdürmeye devam ettim. Daha çok reklam işleri üzerine odaklı çalıştığım için bu durum beni sanatsal çalışmalardan uzaklaştırıyordu. Grafik işlerimi sanatsal olarak çalışmaya özen gösteriyorum fakat ticari olarak da düşünmek durumundayım ve bu kaygılar olunca işlerimi tamamen sanatsal olarak düşünüp çalışamıyorum. Ve zaman konusunda pek fırsat bulamadığım için şahsen sanatsal çalışmalar gerçekleştiremedim.
“Eli Belinde Kadın Motifi ’’
A.Aslı Filiz; “Eli belinde kadın motifi” çalışması deneyimi; zorlu 2 yılın ardından karar verdim. Hamburg’da da grafik okuyarak deneyim edinmek istiyordum, çünkü bu okul bana sanatsal çalışmam konusunda zemin ve olanaklar sunacaktı.. Bunun için Hamburg Güzel Sanatlar Fakültesi'ne (HFBK) başvuru yapmalıydım ve bu süreçte büyük destekçim olan ailem başta annem ve çok sevdiğim arkadaşım Selda’nın da yardımı ile artık zorlu bir sürece girmiş oldum. Okulun beni kabul etmesi için çok çalışmalıydım. 2018’in son aylarında HFBK’daki profesör Ingo Offermanns ile tanışıp görüştüm. Yaptığım birçok tasarımımı sergiledim kendisine, tasarımlarım da ticari kaygılar olduğunu söylese de genel olarak sanatsal bulduğunu belirtti. Fakat benden istediği şey bu değildi yani kaygısızca sanatsal çalışmamı istiyordu.
‘’Kürt olarak kendi yaşadığın toprakların Kültürünü anlatmak ’’
A.Aslı Filiz ; Profesör sonraki randevumuz için şunu belirtti “bir Kürt olarak kendi yaşadığın toprakların kültürünü anlatan bir konu seçmeni ve ona yoğunlaşıp sanatsal çalışmalar yaratmanı istiyorum. Bu hazırlığından sonra tekrar görüşelim” deyip yeni bir randevu tarihi belirleyip ayrıldık. 25 günlük bir sürem vardı, epey düşündükten sonra ‘Eli Belinde Kadın’ kilim motifini çalışmaya karar verdim. Hem kültürümüzü hem de kadınlarımızı yansıtacaktı. Bu sebeple bu kilim motifi çalışmasını önemsemiştim. Artık zaman işliyordu ve bende araştırmalarımı yapmaya başladım. Belgeseller izledim, kitaplar okudum, belli yorumları ele aldım ve değerlendirdim. Belli bir birikime ulaştıktan sonra bendeki izlenimi ve duygularımı çeşitli materyallerle kağıda aktarmaya başladım. Kadınlarımız bu kilimleri dokurken yazı yazar gibi hikayelerini işliyordu kilimlere ve bende onlardan aldığım mutluluk, hüzün, aşk, düğün, ölüm, acı hissini alarak aktardım yaptığım çalışmalarıma. 15’e yakın bana ait ‘Eli Belinde Kadın’ motifini çalıştım. Randevu günü geldi çattı ve sunumumu gerçekleştirdim. Profesör işlerimi hayranlıkla izledi ve şunu belirtti ‘çok başarılı işler yaratmışsın, sanatsal çalışmalar konusunda çok büyük bir potansiyelin var’ deyip benim HFBK’lı olmama sebep oldu.
”Gılgamêş, Zerdüşt, Şahmeran, Musa Anter, Leyla Bedîxan”
A.Aslı Filiz; Profesör Offermanns’ı önemsiyorum çünkü bu sene özel olarak bir sınıf oluşturmuştu. Dünya’nın bir çok yerinden 15 öğrenci toplamış ve bu öğrencilerin her biri kendi kültürünü sanatsal işler aracılığı ile çalışacak ve sözlü olarak anlatacak. Bu sınıfta bir kültür bombardımanı olacaktı. Bu sınıfta yer aldığım için şanslıyım. Bir Kürt kadını olarak bu sınıfta işleyeceğim ve sanatsal olarak çalışacağım o kadar çok acılarımız ve mutluluklarımız var ki (Gılgamêş, Zerdüşt, Şahmeran, Kürt dili üzerine olan mücadele, Musa Anter, Leyla Bedîrxan gibi). HFBK şimdiye kadar yapamadığım sanatsal çalışmalara olanak sağlayacak bu benim için çok önemli. Bir kaç çalışmam ile’’ Eli Belinde Kadın Çalışmaları’’ deneyimimi görsel olarak sizinle de paylaşmak istiyorum. Hamburg’da, Kürt müziğine ağırlıklı olarak yer veren ‘Red Music Digital’ adında bir müzik plak şirketinin sanat yönetmenliğini ve grafik düzenlemelerini yapıyorum bu sebepten burada da güzel deneyimler ediniyorum. Ayıca özel bir kurumda epeydir grafik programları dersleri veriyorum bu çok keyifli bir süreç benim için…
A.Aslı Filiz’in yaptığı bazı Grafik çalışmaları: