Çeviri: Süheyla KAPLAN
Yunanistan açıklarında meydana gelen ve yüzlerce kişinin ölümüyle sonuçlanan tekne kazasının ardından, Yunan sahil güvenliğine kazaya neden olduğu yönünde ciddi suçlamalar yöneltilmektedir. Sözde geminin rotasının 'geri itilmesinden' bahsediliyor. Bunlar, kaçan insanların sınırı geçmesini ve iltica başvurusunda bulunmasını engellemeye yönelik tedbirlerdir. Oysa Temel Haklar Şartı, Cenevre Mülteci Sözleşmesi uyarınca sığınma hakkını güvence altına almaktadır.
Sahil güvenlik rotanın başka bir yöne evrilmesi suçlamasını ise reddediyor - Avrupa polis teşkilatı Europol soruşturmayı yürütüyor.
-Gazeteci Bamdad Esmaili Yunanistan'da ve ekibiyle birlikte hayatta kalanlarla konuşabildi.
WDR: Yunan sahil güvenliğine yönelik suçlamalar var. Neyle ilgili bu?
Bamdad Esmaili: Mesele şu ki, Yunan sahil güvenliğinin bu tekneyi İtalyan sularına doğru çektiği - tabiri caizse ittiği - yönünde suçlamalar var. Şimdiye kadar sadece bu suçlamayı duymuştuk, ancak dün gece Arapça bilen meslektaşım hayatta kalan yaklaşık on mülteciyle konuşmayı başardı. Birbirlerinden bağımsız olarak bu teknenin gerçekten de çekildiğini söylediler - sadece bir kez değil, sadece iki kez değil, toplamda üç kez. Ve bu süreçte gemi sallanmaya başlamış ve batmış.
WDR: Yani bu teknenin çekilmesi, İtalya'ya ve dolayısıyla Yunanistan'ın yetki alanının dışına çekilmeye çalışılması bu kazadan sorumlu - en azından şu anda öyle mi görünüyor?
Esmaili: Yapılan suçlama bu yönde. Elbette önce bunun kanıtlanması gerekiyor. Yunanlılar bunu şiddetle reddediyor ve inkar ediyorlar. Hala yardım teklif ettiklerini ve geminin İtalya'ya gitmek istediği için bu yardımı istemediğini söylüyorlar.
WDR: Şimdi büyük bir soruşturma olacağını varsayabiliriz. Yunanistan'da bu konu nasıl tartışılıyor, orada neler duyuyorsunuz?
Esmaili: Bu siyasi bir mesele haline geldi çünkü önümüzdeki hafta Yunanistan'da parlamento seçimleri var. Özellikle muhalefet şu anda bu konuyu istismar ediyor ve hükümeti eleştiriyor. Ve üç gün boyunca yas ilan edildi. Ayrıca protestolar, mitingler var, Atina'da bir cenaze yürüyüşü yapıldı, yani bu konu Yunanistan'da büyük bir mesele.
WDR: Hayatta kalanlarla konuşabildiğinizi söylediniz. Gemideki durumu nasıl tarif ettiler? Çekilip çekilmedikleri ve böylece kazayı tetikleyip tetiklemedikleri sorusu dışında.
Esmaili: Olayı şöyle hayal etmek gerekiyor: 30 metre uzunluğundaki bir gemi tamamen aşırı kalabalıktı. Hayatta kalanlar bize bu gemide 747 kişi olduğunu duyduklarını söylüyorlar. Gemidekiler gemininin aşağısında, güvertede, günlerce hareket halinde, yiyeceksiz, susuz kaldılar. Gemideki atmosferin nasıl olduğunu tahmin edebilirsiniz.
WDR: Bu da kazanın yüzlerce kişinin ölümüne yol açtığını varsaymak gerektiği anlamına geliyor. Sizin konuştuğunuz kişiler de dahil olmak üzere kurtarılan insanlara şu anda ne oldu?
Esmaili: Şu anda Atina yakınlarındaki Malakasa'dayız ve 71 kişi oraya yerleştirildi, normal iltica prosedüründen geçiyorlar. Yaklaşık 30 kişi hala Kalamata'da hastanede, tedavi görüyorlar ve muhtemelen normal iltica prosedürü sürecine girecekler.
WDR: Yaşadıklarından sonra normal iltica prosedürleri kesinlikle zor bir durum. Bu arada hayatta kalanları arama çalışmaları durduruldu mu?
Esmaili: Söylediklerinizi teyid edemem. Dün gece arama çalışmalarının hala devam ettiğini duyduk, ancak elbette bu kadar gün sonra ve bu kadar çok insan varken, denizden kurtulanların kurtarılmasının pek mümkün olmadığını varsayabiliriz. Gemide yaklaşık 100 çocuğun da bulunduğu söyleniyor.
WDR, 17.06.2023, Judith Schulte-Loh.
NOT: Kalamata’ya götürülen hayatta kalan bazı mültecilerle görüşen Yunan parlamenter Kriton Arsenis ise, bu iddiayı doğrulayarak, sahil güvenliği, tekneyi İtalyan sularına çekmeye çalışmakla suçladı. Dün sabah Yunan kanalı ERT’ye konuşan Sahil Güvenlik görevlisi Nikos Alexiou’nun ilk defa “halatla” ilgili konuşması ise iddiaları güçlendirdi. Ancak Yunan basınının aktardığına göre, Alexiou, ticari bir kargo gemisinin tekneye halat attığını savundu. ERT’ye konuşan Kalamata Belediye Meclis Üyesi Tasos Polikronopoulos da, görüştüğü bir mülteciden aktararak “Sahil güvenlik botu onları bir halatla bağlayarak sola çekmeye çalıştı. Bilinmeyen bir nedenle bot sağa yattı ve bir anda battı” dedi.