Suriye'de HTŞ öncülüğündeki cihatçı gruplar, başkent Şam'ın artık Beşar Esad'ın kontrolünden çıktığını ilan etti.
ABD ve Türkiye destekli İslamcı ve Cihatçılar, Suriye başkentini nefes kesen bir hızla ele geçirdi. Esad’ın kaçtığı bildiriliyor – Suriye sokaklarında sevinç ve belirsizlik hâkim. Bölge için bu olay bir dönüm noktası anlamına geliyor.
Yerel saatle sabah yediyi biraz geçe Suriye’nin başkenti Şam, İslamcı milis grup Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) liderliğindeki isyancı ittifakın eline geçti. Beşar Esad rejimi devrildi. Bu haber önce Pazar günü milisler tarafından, ardından Suriye ordusu ve Başbakanı tarafından doğrulandı.
Beşar Esad rejimi, kısa sürede çöktü. Suriyeli yetkililere göre Esad, Pazar sabahının erken saatlerinde başkentten bir uçakla ayrıldı. Uzun süreli liderin nereye gittiği ise bilinmiyor.
BİR DÖNEMİN SONU
Kasım ayı sonunda, Suriye’nin kuzeybatısındaki isyancı kontrolündeki bölgelerden başlayan sınırlı bir saldırı, kısa sürede Esad’a karşı silahlı ayaklanmaya dönüştü. HTŞ milisleri birkaç gün içinde önce ikinci en büyük şehir olan Halep’i, ardından Hama’yı ve bu sabah da Şam’ı ele geçirdi.
HTŞ’nin yanı sıra YPG'ye bağlı Kürt milisler ve güneydeki yerel isyancılar da Suriye ordusundan topraklar kazandı. Çoğu durumda askerler kaçtı ya da direnmeden teslim oldu.
Bu ilerleyiş, Esad ailesinin 54 yıllık yönetimini sona erdirdi. Beşar’ın babası Hafız Esad, 1970 yılında Şam’da bir darbe ile iktidarı ele geçirmiş ve ülkeyi yıllarca yönetmişti.
ORTADOĞU İÇİN BİR DÖNÜM NOKTASI
Suriye’nin bu kadar hızlı düşmesi, Arap dünyasında endişe yarattı. Körfez ülkeleri, bir diğer kaostan kaçınmak istediklerini belirtiyor. Birçoğu, Esad’ı yeniden kazanmak için yardım ve vaatlerde bulunmuştu. Ancak şimdi gelecek hakkında şüpheli bir tavır sergiliyorlar. Abu Dabi ve Riyad gibi yerlerde, Türkiye ve ABD yanlısı cihatçı HTŞ’nin güvenilir bir ortak olarak görülmediği biliniyor.
ESAD 2000 YILINDA DEVLETİN BAŞINA GEÇTİ
Beşşar Esad ise babasının ölümü üzerine 2000'de devletin başına geçti.
İki üst düzey ordu yetkilisinin Reuters’a verdiği bilgiye göre Esad, bilinmeyen bir yere uçakla kaçtı.
Cihatçılar başkente girerken, şehirde Suriye güçlerinin herhangi bir varlığına rastlanmadı.
Kritik öneme sahip yerleşkelere cihatçıların girmesiyle hükümet, başkentte kontrolü kaybetti.
SURİYE BAŞBAKAN CELALİ: GEÇİŞ HÜKÜMETİ İLE İŞBİRLİĞİNE HAZIRIM
Suriye Başbakanı Muhammed Gazi Celali, bir video paylaşarak "geçiş hükümeti" ile işbirliği yapmaya istekli olduğunu açıkladı.
Celali açıklamada, "hükümetin muhalefete elini uzatmaya ve işlevlerini geçiş hükümetine devretmeye" hazır olduğunu söyledi. Celali, "Ben evimdeyim ve gitmedim. Bunun sebebi, bu ülkeye ait olmam" dedi.
HTŞ LİDERİ COLANİ'DEN 'YASAK' DUYURUSU
HTŞ'nin lideri Ebu Muhammed Colani de, Telegram'dan yaptığı açıklamada "askeri güçlerinin Şam'da kamu kurumlarına yaklaşmasının yasak olduğunu" duyurdu.
Colani "Kamu kurumlarına yaklaşmak kesinlikle yasaktır. Bu kurumlar, resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında kalacaktır. Havaya ateş açılması da yasaktır" ifadelerini kullandı.
Suriye devlet televizyonunda yayınlanan bir haberde ise, Esad'ın devrildiği ve cezaevlerindeki tüm tutukluların serbest bırakıldığı duyuruldu.
RUS ÜSLERİ KALDI
Muhaliflerin, Rus üslerinin bulunduğu Lazkiye ve Tartus'u pas geçmesi dikkat çekti. Esad'ın elinde sadece bu iki kent kalırken Rus üslerinde hareketlilik yaşandığı öne sürüldü.
SDG/YPG: HTŞ İLE DİALOĞA HAZIRIZ
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Komutanı Mazlum Kobani ve PYD eski eş başkanı Salih Müslim, Suriye’deki gelişmeler ile ilgili açıklama yaptılar. Kobani ve Müslim'in cihatçı HTŞ'yi eleştirmemeleri dikkat çekti.
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Komutanı Mazlum Kobani şöyle konuştu:
“HTŞ ile irtibatımız var. Şimdiye kadar onlarla savaşmadık. Yeni bir süreç ortaya çıktı. HTŞ, Suriye’de birçok yere yayıldı. Bizi ilgilendiren; bizim bölgemizin saldırıların hedefi olmamasıdır. Eğer saldırı olursa koruruz. Kim tarafından saldırı olursa olsun karşılık veririz. Tansiyonun düşmesi gerekir. Bütün güçlerle ateşkes olmalı. Siyasi yollarla sorunlarımızı çözmeliyiz... Biz sorunların çözümü için herkese açığız. HTŞ de buna dahil. Bizim amacımız halkımızı korumak. Buranın siyasi statüsü için çabalıyoruz."
Öte yandan Suudi El Arabiya televizyonuna konuşan Salih Müslim ise, “Eğer karşı taraf ellerini uzatmaya devam ederse, diyaloğun mümkün olacağına inanıyorum. Gelecekte sürdürülebilir bir barış için tüm tarafların yapıcı bir tutum sergilemesi gerek.” ifadelerini kullandı.