BİLİM-TEK

Yapay zeka: ABD'de oyuncular 43 yıl sonra greve gitti

Hollywood oyuncuları 43 yıl sonra ilk kez greve giderek Amerikan film ve televizyon sektörünü durma noktasına getirdi. Bu grevde yapay zekanın etkisiyle ilgili endişeler de rol oynadı.

 Grev, ABD'de Oyuncular Sendikası'nın (SAG-AFTRA) üyelerini yapay zekaya karşı daha iyi koruyacak bir anlaşmaya varamamasının ardından geldi.

Sendika, "yapay zekanın yaratıcı meslekler için varoluşsal bir tehdit oluşturduğu" uyarısında bulundu.

Halihazırda yapay zeka filmlerde kullanılıyor ve seslendirme sanatçılarının yerini yapay zeka tarafından üretilen işlerin aldığı örnekler var. Bunlar daha çok sentezlenmiş seslerde ve deepfake ve gençleştirme (de-ageing) gibi görsel efektlerde kullanılıyor şimdilik.

SAG-AFTRA sendikasının baş müzakerecisi Duncan Crabtree-Ireland, yapımcıları şu ana kadar yapay zeka konusundaki teklifleri nedeniyle eleştirdi.

Crabtree-Ireland, stüdyoların sanatçıları bir günlük ödenek karşılığında yüzlerini tarayıp "sonsuza kadar, istedikleri herhangi bir projede, rıza ve tazminat olmaksızın" kullanmak istediklerini söyledi.

BLACK MİRROR ESİNTİLERİ

Getty Images

Bu ifadeler Charlie Brooker'ın Black Mirror dizisinin bir bölümünü çağrıştırıyor.

Dizinin 6. sezonunda "Joan Is Awful" adlı bölümde Hollywood yıldızı Salma Hayek'i, yapay zekaya dayalı benzerinin bir yapım şirketi tarafından kendi bilgisi dışında kullanmasına dikkat çekiliyor.

"Performans klonlama" adı verilen olgu konusunda endişe duyanlar sadece sendika değil.

İngiliz oyuncular sendikası Equity'den Liam Budd "Bu teknolojinin otomatik sesli kitaplar, sentezlenmiş seslendirme çalışmaları, kurumsal videolar için dijital avatarlar ya da filmlerde kullanılan derin taklitlerin (deepfake) rolü gibi bir dizi şeyde kullanıldığını görüyoruz" diyor.

Budd, üyelerinin "korku içinde olduğunu" ve sendikanın hızla gelişen bu alanda haklarını anlamaları konusunda onları eğitmeye çalıştığını söyledi.

Bu yılın başlarında BBC'nin Tech Life programına konuşan film yapımcısı ve yazar Justine Bateman, eğlence sektörünün yapay zekaya ihtiyacı olduğunu hiç düşünmediğini söyledi.

"Teknoloji bir sorunu çözmeli; yapay zeka kullananların ise çözdüğü bir sorun yok. Yazar eksikliğimiz yok, oyuncu eksikliğimiz yok, film yapımcısı eksikliğimiz yok; bu yüzden yapay zekaya ihtiyacımız yok" dedi.

"Yeterince geniş kar marjlarına sahip olmadıklarını düşünen şirketler için sorun çözüyor; herkese ödeme yapma zorunluluğunu ortadan kaldırabilirseniz Wall Street'i yatıştırabilir ve daha büyük kazançlar elde edebilirsiniz. Yapay zeka kullanımı yaygınlaşırsa, eğlence sektörünün yapısını çökertecektir."

Getty Images
Harrison Ford, Indiana Jones filminin yeni çekimi için bilgisayar teknolojisi ve makine öğrenimi tekniğiyle gençleştirilmişti

Belki de ChatGPT ya da Bard'ın yenilikçi bir film senaryosu yaratması ya da bir fikri gişe rekorları kıran bir senaryoya dönüştürmesi sadece an meselesi olabilir.

Bazıları yapay zekanın bir film senaryosunu harika yapan insan özelliğinden yoksun olacağını söylüyor.

İngiltere'de TV, film, tiyatro, kitap ve video oyunları yazarlarını temsil eden sendika WGGB'nin şu tür endişeleri var:

  • Yapay zeka geliştiricileri yazarların çalışmalarını onların izni olmadan kullanıyor ve yazarların telif haklarını ihlal ediyor
  • Yapay zeka araçları, içerik oluşturmak için yapay zekanın nerede kullanıldığını düzgün bir şekilde tanımlamıyor
  • Yapay zeka kullanımının artması yazarlar için daha az iş fırsatı yaratacak
  • Yapay zeka kullanımı yazarların ücretlerini baskılayacak
  • Yapay zeka, yaratıcı endüstrinin ekonomiye ve ulusal kimliğe katkılarını sulandıracak.

WGGB, yazarların korunmasına yardımcı olmak için, yapay zeka geliştiricilerinin yazarların çalışmalarını yalnızca kendilerine açık izin verildiği takdirde kullanmaları ve hangi verilerin kullanıldığı konusunda şeffaf olmaları da dahil olmak üzere çeşitli tavsiyelerde bulunuyor.

WGGB yetkilisi Lesley Gannon'a göre, "Her yeni teknolojide olduğu gibi riskleri faydalara karşı tartmak ve gelişim hızının yazarların ve daha geniş yaratıcı işgücünün geçimini sağlamak için dayandığı korumaları geride bırakmaması veya raydan çıkarmamasını sağlamak gerekiyor. Çalışanların haklarını güvence altına almak ve izleyicileri sahtekarlık ve yanlış bilgilendirmeden korumak için düzenlemeye ihtiyaç olduğu açık".

Yapay zekanın geçtiğimiz yıl içinde hızla gelişmesi, mülkiyet kavramının karmaşık bir hal almasına yol açtı.

Kişi kendi benzerini DrawAnyone, DALL-E ve hatta Snapchat gibi yapay zeka tarafından üretilen bir portre uygulamasına girdiğinde, ortaya çıkan görüntüler artık kamu malı sayılıyor ve herkes tarafından ücretsiz olarak kullanılabiliyor.

Yeni görüntü telif hakkı yasasının koruması altında değil.

Dijital klonlama teknolojileri konusunda uzman avukat Mathilde Pavis telif hakkı yasalarının değişmesi gerektiğini belirtiyor.

"Yüzünüzün ve sesinizin arabanızdan, dizüstü bilgisayarınızdan, telefonunuzdan, evinizden ya da kitaplarınızdan daha az korunuyor olması insana garip geliyor, ama bugün yasaların durumu bu. Bunun nedeni de yapay zeka teknolojileriyle yeniden kullanılma ve taklit edilme konusunda bu kadar savunmasız olacağımızı düşünmemiş olmamız."

Habere katkıda bulunanlar: Tom Gerken ve Tom Singleton