Corona-19 virüsü bulaşanların, hasta olanların, ağır hastaların ve ölümlerin sayısı Almanya’da diğer ülkelere göre azdır. Neden böyle olduğu konusunda değişik açıklamalar yapılabilir, bunlar aydınlatıcıdır ama konuyu tam açıklayabildikleri de söylenemez.
İtalya’da hasta sayısının ve ölümlerin çokluğu üç neslin sık görüşmesine bağlanabilir. On yıl kadar önce aşırı sıcaklarda Fransa’da çok sayıda yaşlı insan ölürken benzeri İtalya’da yaşanmamıştı. Bu farklılık İtalya’da üç neslin sık görüşmesine dolayısıyla da dedelerin sürekli kontrol edilmesine bağlanmıştı. Bu özellik Corona-19’da dezavantaja dönüyor çünkü çocuklarda belli belirsiz kendini gösteren virüs yaşlılara kolayca bulaşabiliyor.
İtalya’daki sağlık sistemi de iyi değildir.
İngiltere için açıklama bellidir. Başbakan Boris Johnson ülkedeki hasta ve ölü sayısının yüksekliğini “İngilizlerin özgürlüklerine düşkün olmalarına, bu nedenle de yasaklara uymamalarına” bağladı. Gerçek neden ise özelleştirilmiş sağlık sistemidir. Sağlık sistemi denildiğinde bunu sadece yoğun bakım ünitelerinin sayısı olarak görmemek gerekir. Aile hekimlerinden muayenehanelerin sayısına, hastalık sigortalarının doktorların yazdığı ilaçların ne kadarının parasını ödediğine, sağlık personeli sayısına kadar hepsi sağlık sistemi içindedir. İngiltere’de bu sistem kötüdür.
ABD için de aynı açıklama fazlasıyla tekrarlanabilir. Bu ülkede sağlık sigortası bulunmayan insan sayısı az değildir. Obama’nın herkese sağlık sigortası kampanyası “bu komünizmdir” gerekçesiyle direnişle karşılaşmış, Trump döneminde büyük oranda kaldırılmıştır.
Parası olmayanın tedavi olmaya da hakkı yoktur.
Fransa’da virüsün yeni bulaştığı insan sayısı Almanya’dakinin genellikle 2,5 katıdır. Nedenini bilemiyorum. Fransa’da özelleştirme Almanya’dan ileridedir ama neden sadece bu mudur? Fransa’da gettolaşmanın Almanya’dan yoğun olması ve insanların daha fazla iç içe yaşaması nedenlerden birisi olabilir.
Belçika ve Hollanda’da virüsün büyük yayılma hızı ve ölümlerin nüfus oranına göre fazlalığı konusunda da açıklama yapabilecek durumda değilim.
Almanya’da herkesin zorunlu olarak sağlık sigortası bulunuyor. Sağlıkta özelleştirme var ama yüksek oranda değildir. Bunlar virüsün yayılma hızının ve ölü sayısının azaltılmasında mutlaka etkilidir.
Fransa’da nereye ve neden gittiğinizi kağıda yazarak dışarıya çıkabiliyorsunuz. Sorulunca göstermek zorundasınız. Almanya’da küçük bazı yerlerde uygulanan, ülke çapında hiç uygulanmamış bu sıkı kısıtlama yöntemine rağmen Fransa’da bulaşma sayısı Almanya’dan hayli yüksektir.
Türkiye ile herhangi bir karşılaştırma yapmıyorum çünkü bu ülkede hastalıkla ilgili veriler Dünya Sağlık Örgütü’nün istediği standartta açıklanmıyor. Kaç kişiye bulaşmış belli değil, sadece hastalık semptomu gösterenlerin sayısı açıklanıyor. Virüsün bulaştığı insan sayısını bulmak için bunun yaklaşık on ile çarpılması gerekiyor.
Ulusal özelliklerin Almanya’nın görece iyi konumunu ne oranda açıklayabileceğini bilemiyorum. Almanların her şeyi bazen gereğinden fazla ciddiye almalarının hastalığın bu ülkede komşulardaki kadar ağır seyretmemesinde payı olsa gerektir.