Bu yazımda, Almanya'daki 'Halk ödeneği' ve 'sosyal yardım' parası kimlere veriliyor bunun üzerine duracağım.
Daha önce Hartz IV olarak verilen yardım 2023 yıl başından itibaren isminde değişiklik yapılarak 'halk ödeneği' veya 'vatandaş ödeneği' (Bürgergeld) olarak adlandırıldı.
Almanya'da 'Halk ödeneği', 2023 yılı başından itibaren kullanıma sunulduğundan bu yana sosyal yardıma ihtiyacı olan kişilere veriliyor.
2023 yılı başından itibaren Almanya'da iş arayanlar için temel güvence artık Hartz IV olarak değil, Halk ödeneği olarak veriliyor. Bu konuda belli reform yapılarak, daha fazla para, daha az bürokrasi ve iş dünyasına yeniden entegrasyon için daha iyi fırsatlar veriliyor.
Halk ödeneği ve sosyal yardım alanlara verilen ücretin, 2024 yılından sonra daha da yükseleceği belirtildi. Bazı siyasi çevreler bunu eleştirerek, hükümetin uzun süredir işsiz olan milyonlarca insanı devlet parasıyla işsiz bir yaşam sürmesini desteklemekle suçluyor. Aşırı sağ, daha da ileri giderek, yabancıların Almanya'nın sırtından geçindiğini ileri sürüyor.
Bu konuyu şöyle biraz irdelersek gerçekte kaç kişi sosyal yardımdan faydalanıyor? Halk ödeneği ve sosyal yardım alanlar hangi ülkelerden ve kaç yaşındalar?
Peki, halk ödeneği ve sosyal yardımın uygulanmaya konulmasından bu yana rakamlar nasıl değişti?
Federal İş Ajansı bu sorulara ilişkin istatistikleri kendi web sitesinde yayınlamaktadır. Federal İstatistik Dairesinin verilerine göre, 2022 yılında Almanya'da 84,5 milyondan fazla insan yaşıyor. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonucunda savaş nedeniyle ülkesini terk etmek zorunda kalanların göçü başladı.
2023 yılında Ukrayna dışından da Almanya'ya büyük göçlerin olmasıyla, bu sayının artmaya başladığını görüyoruz.
Federal İş Kurumu'nun istatistiklerine göre; Haziran 2023 itibarı ile Halk ödeneğinden yararlananların sayısı 5.489.910 kişi olarak tespit edilmiş. Bu sayı Almanya nüfusunun yaklaşık yüzde 6,5'ini teşkil etmektedir.
Geçmişte Hartz IV olan sosyal yardımların -2022 Haziran ile 2023 Haziran arasında karşılaştırıldığında- Halk ödeneği ve sosyal yardım alanların sayısında yüzde üç daha fazla bir artış tespit edilmiştir.
Bu, 2022 yılında şimdiye kıyasla neredeyse 160.000 daha az kişinin sosyal yardım ve Halk parası alacağı anlamına geliyor. Doğu ve Batı Almanya arasındaki fark da ilginçtir. Bugün Almanya'nın tamamında yaşayanların yaklaşık yüzde 80'i eski federal eyaletlerde yaşıyor. Halk ödeneği dağılımı da benzer; Bunların yüzde 77'si Batı Almanya'da, geri kalan yüzde 23'u ise Doğu Almanya'da yaşıyor.
Yani burada çok büyük bir dengesizlik yok gibi görünüyor. Göçmenlerde Halk ödeneği ve sosyal yardım alanların sayısı yaklaşık olarak 5,5 milyon kişiden neredeyse 2,9 milyonu Alman vatandaşı, yani yarısından biraz fazlası, yani yüzde 52,7. Geriye kalan yüzde 47,3'u ise Alman vatandaşı değil. Ukrayna'dan gelenlerin ; 703.933 Ukrayna vatandaşı ve Halk ödeneği (Bürgergeld) yardımından yararlanıyor.
Bunu Suriye'den gelenler de takip etti bunların 501.806'sı sosyal yardım ve Halk ödeneği alıyorlar. Türkiye'den gelenlerin 198 bin 666 Halk ödeneği parası ile geçiniyorlar. Öte yandan Afganistan'dan gelen 182 bin 672 kişi Halk ödeneği alıyor.
Irak'tan gelenlerin sayısı ise 114 bin 964 Halk ödeneği alıyorlar
Son zamanlarda Ukrayna'dan gelenler arasında özellikle büyük bir artış olduğu görülüyor.
2023'te Almanya'da bir önceki yıla kıyasla neredeyse yüzde 45 daha fazla Ukrayna vatandaşı, Halk ödeneği yardımından yararlandı. Her ne kadar bazı sağcı partiler bu rakamları, Alman sosyal sistemindeki 'adaletsizlikten' şikâyet etmek için kullansa da esas olarak yabancıları Almanlarla karşı karşıya getirmeye çalışıyorlar.
Diğer hususların yani sıra, Halk ödeneğinden yararlanan 5,5 milyon kişiden yaklaşık 1,6 milyonunun çalışamayacak kişiler olarak tespit edilmiş. Örneğin yaşları 15 yaşın altında olduğu için okula gitmek zorunluğu ile karşı karşıya olanlardır.
Bazıları da çalışamayacak derecede yaşlı oldukları için sosyal yardım almak zorundadır.
Son olarak Federal İş Kurumu, sosyal yardım ve Halk ödeneği alan kişilerin yaşını ve cinsiyetlerini şöyle açıklıyor:
5,5 milyonun içinde 2,6 milyondan fazlası 30 yaşın altındadır. Bu, vatandaşlardan yardım alanların yüzde 47,7'sine tekabül ediyor. Cinsiyet açısından Halk ödeneği az çok Alman toplumunu yansıtıyor.resmi rakamlara göre, 2020'de Almanya'da yaklaşık yüzde 50,7 kadın ve yüzde 49,3 erkek yaşıyor. Halk ödeneği yardımlarından yararlananların yüzde 51,1'i kadın, yüzde 48,9'u erkek olarak tespit edilmiştir
Bu araştirma sonucuyla kamuoyuna doğru bilgileri yansıtmayi hedefledim.